لمینت دندان چیست؟
اگر دوست دارید که لبخندی زیبا و جذاب داشته باشید اما به دلایل مختلف مانند ظاهر بد دندان ها این امکان برای شما وجود ندارد لمینت دندان می تواند به کمک شما بیاید. لمینت راهی مناسب برای دست یافتن به این مهم می باشد.
اما واقعا لمینت دندان که این روزها همه از آن صحبت میکنند چیست؟ چه کسی باید لمینت کند؟ و اساسا این شیوه زیبایی و ترمیمی برای چه افرادی توصیه میشود؟ آیا استفاده از آن به دندانها آسیب میرساند یا بیخطر است؟ میزان ماندگار آن چقدر است؟
لمینتها پوسته‌هایی با ضخامت نازکی هستند که متناسب با شکل و ویژگی های دندانی هر شخص به صورت منحصر به فرد ساخته میشوند. در ساخت این پوسته های نازک از موادی با رنگ های طبیعی و نزدیک به رنگ دندان استفاده میشود. لمینت ها را در بخش جلویی دندان ها متصل میکنند. تا مواردی مانند رنگ، ظاهر، اندازه و طول دندان ها را تغییر داده و برای فرد لبخندی گیراتر و زیباتر ساخته شود.
چگونگی انجام لیمنت دندان:
- در مرحله اول مقداری از ضخامت مینای دندان جهت آماده سازی آن تراشیده میشود.
- بعد از تراش مینا، از دندان قالب گیری میشود تا لمینت متناسب با دندان ساخته شود
- از لحظه تراشیدن مینا تا ساخته شدن و اتصال لمینتها، باید از یک روکش موقتی استفاده شود تا از حساسیت دندان کاسته شده و از آن محافظت شود
- لامینت در مرحله نهایی آماده میشود و روی دندان های شخص متصل میگردد.
چند نوع لمینت وجود دارد؟
دو دسته کلی لمینت وجود دارد:
1. لمینت سرامیکی (روش غیر مستقیم)
این لمینت دندانپزشکی از جنس سرامیک بوده و به آن «پرسلن ونیر» نیز گفته می شود. درحقیقت یک پوسته نازک سرامیکی (چینی) ساخته شده در لابراتوار، به قطر 0.5 میلیمتر است که دو برابر ضخامت یک پوسته تخم مرغ را دارد وبه کمک انواع باندهای رزینی، روی سطح دندان تراش خورده چسبانده میشود.
2. لمینت کامپوزیتی (روش مستقیم)
لمینت کامپوزیتی مواد همرنگ دندانی هستند که غالبا در مطب ساخته می شود و نهایتا در یک یا دو جلسه (با توجه به وسعت کار , بد فرمی ها و فواصل باز دندانی و…) روی دندان چسبانده می شوند. این لمینت از جنس پلیمر است. به همین خاطر در بسیاری از کشورهای دنیا از این نوع لیمنت به عنوان ترمیم های پلاستیکی یاد می شود.
برای بکار گذاشتن این نوع پوسته نیازی به قالب گرفتن و لابراتور نیست و شاید نیازی هم به تراشیدن دندان نباشد و به صورت مستقیم کامپوزیت را با استفاده از اشعه روی دندان می چسبانند و به صورت لایه ای محافظ روی مینای دندان قرار بگیرد.
تفاوت انواع لمینت ها با هم:
- از نظر مقاومت: انواع سرامیکی در مقایسه با نمونه های کامپوزیتی مقاوت و استحکام بیشتری دارند.
- از لحاظ دوام رنگ: نمونه های سرامیکی معمولا دوام رنگ بیشتری دارند و کلا شکل بهتر و زیباتری دارند.
- از لحاظ تراش خوردن مینا: در نمونه های بسیار نازک لمینت سرامیکی، نیاز به برش و تراش وجود ندارد
- از لحاظ قیمت: لمینت کامپوزیتی قیمت نسبتا کمتری دارند.
در چه شرایطی از لمینت دندان یا ونیرهای سرامیکی استفاده می کنند؟
لمینت سرامیکی در واقع ترکیبی از چندین لایه بسیار نازک اما مستحکم سرامیکی هستند که به نوعی جایگزینی برای مینای دندان انسان میشود و از آن ها برای برطرف کردن موارد زیر استفاده میشود:
- برای ترمیم و زیبا نشان دادن دندان هایی که دچار پوسیدگی و تغییر رنگ شده اند.
- بستن گپ و فاصله ایجاد شده بین دندان ها.
- ترمیم دندان هایی که به صورت جزئی دچار به هم ریختگی هستند.
- ترمیم و بهبود ظاهر دندان هایی که به اصطلاح لب پر شده اند یا شکسته شده اند.
- ترمیم دندان هایی که به صورت مادرزادی لکه دار هستند.
- و…
موارد منع انجام لمینت دندان سرامیکی:
- اگر دندانی بر اثر سایش بیش از حد (مثل دندان قروچه) طول خود را از دست داده باشد.
- کسانی که دندانهایشان متمایل به لب ها هستند (بیرون زده اند)
- اگر ضخامت مینا کم باشد (چون در لمینت گذاری معولا ضخامت مینا را کم میکنند، اگر ضخامت مینا پیش از لمینت کم باشد درستت نیست لمینت گذاری انجام داد)
- کسانی که به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت نمیدهند.
مزایای لمینت سرامیکی:
به دلیل داشتن نکات مثبت زیر، استفاده از لمینت دندان برای ترمیم و زیبایی بخشیدن به دندان بسیار مورد توجه است:
- به صورت طبیعی زیبا و چشم نواز است
- لکه دار نمی شود و تغییر رنگ نمیدهد
- نسبت به روکش های کامپوزیتی دوام و استحکام بالاتری دارند
- برای نصب آن ها نیاز به بی حسی نیست
- معمولا درمان تنها در 2 جلسه انجام می شود.
معایب لمینت سرامیکی:
- متاسفانه غیر قابل تعمیرند و اگر آسیبی به آن ها وارد شود (مثلا اگر ترک بردارند) باید کاملا تعویض شوند.
- اگر مینای دندان بیش از حد خراش بردارد، لمینت میتواند به راحتی بی افتد
- کسانی که دندان های بسیار پوسیده دارند و یا دندانی را سال ها پیش پر کرده اند، نمی‌توانند لمینت کنند
- هزینه های نسبتا بالایی در مقایسه با درمان های دیگر دارد
کاربرد لمینت کامپوزیتی دندان:
ترمیم دندان با کمک لمینت کامپوزیت برای برطرف کردن مشکلات زیر کاربرد دارد:
- بد شکلی های دندان
- ترمیم تغییر رنگ
- بستن فاصله های جزئی بین دندان ها
- اصلاح و ترمیم ترک دندان و شکستگی جزئی آن
- شکسته شدن لبه دندان
- و به‌هم‌ریختگی‌های خفیف تا متوسط دندان
عوارض لمینت دندانی
گاهی داشتن دندان های بدفرم و بدرنگ شانس داشتن یک لبخند زیبا را از ما میگیرد. اینجاست که یک دندانپزشک زیبایی میتواند با کمک انواع لمینت به کمک شما بیاید. اما اگر دندانهایی سالم و بی مشکل دارید هرگز استفاده از انواع لمینیت ها را به شما پیشنهاد نمیکنیم. چرا که باعث آسیب رساندن به دندان های شما میشود.
لمینت ونیر به صورت بالقوه باعث پوسیدگی دندان نمیشود. نکته ی مهم در این فرایند این است که اگر درمان به درستی انجام نگیرد، مواردی چون
- اختلال در فرایند باندینگ
- اختلال در اصلاح لبه ی لمینت ها
- پالیش نامناسب
- یا عدم تطابق لبه های لمینت با دندان،
- تراش بیش از حد یا کمتر از حد دندان ها و ..
- برجستگی بیش از حد لمینت و یا کامپوزیت میتوانند منجر به پوسیدگی دندان و التهاب لثه ها شود.
لمینت و تراش دندان ها
برای انجام لمینیت سرامیکی دندان حدود نیم میلیمیتر (بین 0.3 تا 1میلیمتر )از دندان تراش داده میشود ولی برای انجام لمینت کامپوزیتی با کامپوزیت دندان ، اگر شرایط دندانی فرد اجازه دهد میتوان آن را بدون تراش انجام داد. هرچند گاهی در کامپوزیت ونیرها هم نیاز به تراش دندان برای یک دست کردن رنگ دندان و جلوگیری از بیرون زدگی دندان داریم.البته حجم این تراش (تراش در انواع لمینت) خیلی جزئی تر از تراش مورد نیاز برای روکش دندان است.
حساسیت دندان لمینت شده بعد از درمان
پس از انجام لمینیت دندان ، همانند سایر ترمیم ها ، در ابتدا حساسیت هنگام مصرف مواد غذایی خیلی گرم و یا خیلی سرد مشاهده میشود. ولی بعد از مدت زمان کوتاهی این حساسیت از بین میرود.
احتمال شکستگی دندان بعد از لمینت
نقش فرد در افزایش عمر این درمان بسیار مهم است. همچنین با رعایت اصول اولیه انتخاب درمان ، احتمال شکستگی لمینیت به شدت کاهش میابد ولی از بین نمی رود. درصورتی که لمینت کامپوزیتی دندان دچار لب پریدگی یا شکستگی شود امکان ترمیم و اصلاح مجدد آن با کامپوزیت دندان وجود دارد. اما لب پریدگی و شکست در لمینت های سرامیکی هر چند خیلی محدود اتفاق میفتد، اما ما را مجبور به تعویض کامل لمینت میکند.
علت تغییر رنگ لبه ای لمینت
تغییر رنگ لبه ای لمینیت با گذشت زمان ، بسیار بستگی به مواد رنگی مصرف شده توسط فرد دارد. مثلا چایی، قهوه ، کشدن سیگار، و قلیان به مرور زمان باعث تغییر رنگ لبه های لمینت دندان مشود. میتوان با کم کردن مصرف این مواد رنگی از تغییر رنگ آن پیشگیری کرد. این تغییر رنگ یا رنگ پذیری در درمان لمینت سرامیکی دندان کمتر از کامپوزیت دندان است. همچنین جنس لمینت سرامیکی و کامپوزیت دندان استفاده شده برای درمان و میزان مرغوبیت آنها در این رنگ پذیری تاثیر دارد. مواد مرغوب تر دیرتر تغییر رنگ میدهند.
اصول نگهداری از انواع لمینت
پس از انجام درمان لمینیت نوبت به مراقبت های بعد از کامپوزیت دندان میرسد. اولین اصل این است که فرد باید بهداشت دهانی و رسیدگی به دندان های خود را بیش از پیش جدی بگیرد. در بسیاری از موارد دیده شده که التهاب لثه افراد بعد از انجام درمان کامپوزیت ونیر و یا لمینت به علت ترس آنها از نزدیک شدن به لثه در حین مسواک زدن یا خون ریزی لثه ها حین مسواک زدن اتفاق می افتد. اکیدا توصیه میکنیم، آنچه که بعد از لمینیت دندان اهمیت دارد مسواک زدن صحیح و استفاده مرتب از نخ دندان است. همچنین استفاده نامناسب و زیاد برخی از دهان شویه ها میتواند روی لامینت دندان تاثیر بگذارد. پیشنهاد ما این است قبل از استفاده از دهانشویه با دندانپزشک خود مشاوره لازم را انجام دهید تا ایشان راهنمایی های لازم را انجام دهند.
احتمال جدا شدن و یا پوسیده شدن دندان لمینت شده چقدر است؟
سوال بیشتر مراجعه کنندگان این است که احتمال جدا شدن و یا پوسیده شدن لمینت سرامیکی یا کامپوزیت دندان چقدر است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت وقتی لمینت توسط دندانپزشک مجرب به درستی و دقت طراحی شده و با دقت کافی روی دندان قرار بگیرد هرگز از دندان جدا نمیشود. ولی این امکان وجود دارد که لمینت دچار شکستگی یا لب پریدگی شود. که البته طراحی و نصب دقیق، احتمال شکستگی یا لب پریدگی را کاهش میدهد. دندان لمینیت شده به همان اندازه ممکن است دچارپوسیدگی شود که دندان طبیعی دچار میشود. پس اهمیت دادن به بهداشت دهان و دندان از دیگر عوامل افزایش طول عمر لمینت دندان میباشد.
تفاوت لمینت و کامپوزیت دندان
قیمت ، میزان محافظه کارانه بودن ، طول عمر مفید (لب پر شدن) و مقاومت در برابر رنگ پذیری از تفاوت های این دو روش است. بزرگترین مزیت کامپوزیت ونیر محافظه کارانه تر بودن این روش نسبت به لمینیت سرامیکی است. دیگر فرق کامپوزیت و لمینت این است که قیمت کامپوزیت دندان مناسب تر از لمینیت سرامیکی است. با وجود این که نوع سرامیکی لمینت دندان قیمت بیشتری دارد ، احتمال شکست و لب پر شدن، در لمینیتهای سرامیکی بسیار کمتر است و این مهمترین فرق لمینت و کامپوزیت است. از طرفی این انواع لمینیت سرامیکی دندان به رنگ پذیری مقاوم ترند. طول عمر مفید لمینیت سرامیکی بیشتر است. اما قابل برگشت هم نیست.
فرق لمینت دندان با روکش دندان
بسیاری موارد به دلیل مراجعه و پرسش مراجعین عزیزمون درباره اینکه عوارض روکش دندان بیشتر است یا لمینت ونیر؟ به این نتیجه رسیدم که توضیحات ما در زمینه این که روکش دندان چیست و یا لامینت دندان چگونه است کافی نبوده است. شاید بزرگترین تفاوت روکش دندان با لمینت در میزان تراش و سطح زیر پوشش آنهاست هست که در هر کدام از این درمان ها به صورت جداگانه انجام می پذیرد.
- لمینت های سرامیکی، دندان فقط از سطح بیرونی آن و بین 0.3 تا 1 میلیمتر تراش میخورد. نکته مهم در درمان لمینت های سرامیکی این است که تراش دندان باید در سطح مینای دندان باشد. یعنی اگر بیش از 50 درصد تراش ما به هر علتی در عاج دندان قرار بگیرد، لمینیت به خوبی به دندان نمی چسبد و احتمال دباند شدن لمینت (افتادن لمینت از روی دندان) زیاد میشود. در این موارد ، حتی برای تامین زیبایی دندان هم مجبور به روکش کردن دندان مورد نظر هستیم.
- روکش دندان، بسته به اینکه از چه نوع متریالی ساخته میشود ، ضخامتهای متفاوتی میتواند داشته باشد ،که برای اطلاع از آن شما را به مقاله روکش دندان و انواع آن در همین سایت به قلم دکتر بهاره سپهریان ارجاع میدهم. اما ورای آن ، روکش دندان به طور کامل محیط تاج دندان را در بر میگیرد. و شاید این مهمترین تفاوت روکش دندان و لامینت باشد.
اینکه هرکدام از این درمان ها، در جای خود بسیار مفید و قابل تاملند. همان طور که قبلا هم اشاره شده است، انواع لمینیت دندان برای اصلاح بد فرمی و بد رنگی دندان ها مورد استفاده قرار می گیرند، اما روکش های دندانی به ندرت برای اصلاح فرم و رنگ دندان ها مورد استفاده هستند بلکه بیشتر در مواردی که تخریب دندانی گسترده ای وجود داشته است، از روکش های دندانی استفاده میشود. مثلا پوسیدگی های وسیعی که دیگر نمی توان با انواع لامینت دندان آنها را اصلاح کرد. و یا دندانهایی که عصب کشی شده اند را برای حمایت در برابر شکستن و تخریب بیشتر با روکش دندان، اصلاح می کنیم.